Ik begon zo enthousiast met het maken van vaatwastabletten, maar omdat dit niet per se een heel succesvolle poging bleek, heb ik de volgende experimentjes steeds maar uitgesteld. Toch lonkt het idee van een sterk vereenvoudigde collectie schoonmaak- en verzorgingsproducten nog steeds en wil ik het dus nog niet opgeven. Tijd voor een nieuwe poging!
Het huis ligt nog vol met allesreiniger en schuurmiddelen die we nooit gebruiken, dus de volgende kandidaat wordt het wasmiddel. Wasmiddel is net als vaatwasmiddel en vele andere schoonmaakmiddelen zo’n product waarvan ik aan het etiket totaal niet kan opmaken wat er nou eigenlijk in zit. Anionogene oppervlakte-actieve stoffen? Dat kan vast makkelijker.
Vloeibaar wasmiddel (en handzeep en shampoo)
Op de cheat sheet van Nudge staan recepten voor allerlei schoonmaakmiddelen, maar geen wasmiddel. Ik had hier nog niet eens aan gedacht toen ik op Groene manieren zag dat Natasja dit maakt door enkel en alleen maar Aleppozeep op te lossen in water. Hé, dat klinkt precies als het recept voor vloeibare handzeep van Tessa op Awkward Duckling!
Intussen had ik begrepen dat Aleppozeep ook als shampoo kon dienen en het leek me ideaal om opgeloste Aleppozeep te gaan gebruiken als handzeep én shampoo én wasmiddel. Allemaal vrij van palmolie en SLS.
Dus daar stond ik dan, te roeren in een pan met geraspte zeep en water. Een nachtje geduldig wachten. En nog een nachtje. Maar de oplossing bleef wel heel erg waterig. Extra zeep toevoegen hielp niet. De Marseillezeep die in het recept voor de handzeep gebruikt is, bevatte volgens Tessa wat palmolie. Ik had nog een zeepje liggen met palm- en kokosolie erin, dus daar heb ik wat van toegevoegd. Uiteindelijk wil ik liever geen palmolie gebruiken, maar ik wilde de waterige oplossing van Aleppozeep niet verloren laten gaan en zo kon ik ook dat palmoliezeepje alsnog gebruiken.
En ja, hoor stollen als een malle! Na eindeloos veel water toevoegen, had ik uiteindelijk drie keer meer ‘handzeep’ dan de bedoeling was van min of meer de juiste – weliswaar ietwat slijmerige – dikte. Maar dat gaf niet, want ik kon het dus overal voor gaan gebruiken. Toch?
Als handzeep blijkt het inderdaad prima te werken, maar als shampoo vond ik het tamelijk waardeloos. Mijn haar werd er over de volledige lengte enorm vettig van. Ook na naspoelen met azijn en al helemaal zonder naspoelen. Hier kom ik in een ander artikel nog op terug!
Hoewel het als wasmiddel bij Natasja na vijf maanden gebruik helemaal naar haar zin blijkt te zijn, ben ik wat huiverig. Blijven er in onze kleren en wasmachine(!) dan ook niet van die vettige resten zitten zoals in mijn haar? Ik durf het toch niet zo goed aan.
Vanwege de weinig succesvolle vaatwastabletten en shampoo, zette ik het zelf maken van schoonmaakmiddelen en verzorgingsproducten even op een laag pitje. Eerst maar even mijn haar redden, dacht ik zo.
Waspoeder
Maar toen zag ik dat DIY-koningin Galina op Bespoke By You al eens had geschreven over haar heuse vergelijkingsstudie met regulier wasmiddel, zelfgemaakt vloeibaar wasmiddel en zelfgemaakt waspoeder. Compleet met voor- en na-foto’s in Tel Sell-stijl. Hoe fantastisch is dat? Conclusie: het poeder werkt het beste. Ik ben overtuigd en besluit een poging te wagen. Met de toevoeging van soda en baksoda heb ik bovendien het vertrouwen dat er geen (of minder) zeepresten achter zullen blijven.
Recept waspoeder
Het recept van Galina is als volgt:
1 blok Dr. Bronner’s zeep
200 gram baking soda
200 gram kristalsoda
200 epsomzout
Etherische olie naar keuze
De zeep moet fijn geraspt worden en dan roer je de rest erdoorheen. Gebruik 1 eetlepel per was of 2 eetlepels voor zeer vuile was. [Update: gekleurde was kan mogelijk vervagen, dus gebruik dit liever alleen voor witte was.]
Aangepast recept
Ik heb het recept iets aangepast. Om te beginnen heb ik slechts een tiende van de hoeveelheden genomen, voordat ik weer met drie kilo poeder zit dat toch niet helemaal werkt.
De Dr. Bronner’s zeep is 140 gram en bestaat uit kokos-, palm- en olijfolie. Uiteindelijk zou ik een zeep zonder palmolie willen gebruiken, maar om de Dr. Bronner’s zeep voor nu zoveel mogelijk na te bootsen én daarbij zepen te gebruiken die ik al in huis had, gebruikte ik 12 gram van het palmoliezeepje (hier zit ook kokosolie in) en 2 gram Aleppozeep.
Bij de geraspte zeep deed ik 20 gram baksoda en 20 gram soda. Epsomzout had ik niet in huis, de winkels waren dicht en volgens mijn Google-wijsheid zou het niet heel essentieel zijn. Ook heb ik de etherische olie achterwege gelaten, omdat de palmoliezeep al een citroenachtig geurtje heeft.
Test en oordeel
Onze was is nooit echt heel vies, dus het hoeft alleen maar wat opgefrist te worden. Ik deed 1 eetlepel van het waspoeder bij een goedgevulde bonte supereco-was. Koud dus.
Toen ik de was uit de machine haalde, bleek het waspoeder in ieder geval goed opgelost te zijn. Er zitten geen poedervlekken in de kleding. De onfrisse geurtjes zijn verdwenen, dus wat dat betreft is de test geslaagd! Dat het citroengeurtje van de zeep ook verdwenen is, vind ik niet zo erg. De was ruikt nu gewoon naar niks en dat dat is eigenlijk helemaal zo gek nog niet.
Terwijl ik de was ophang, vraag ik me af of ik verschil had gemerkt als ik alleen met water had gewassen. Natuurlijk weet ik wel dat de ingrediënten de eigenschap hebben om vlekken en vet te verwijderen, maar ik kan niet echt zien of het waspoeder – of mijn vorige wasmiddel! – daadwerkelijk wat doet. Misschien is het eigenlijk pas nodig als de was echt vies is.
Er was geen grote test zoals de lasagneschaal voor de vaatwastabletten, dus wat dat betreft moet ik maar op Galina’s Tel Sell-verhaal vertrouwen. Anders kan ik altijd nog epsomzout gaan toevoegen of – zoals ik in andere recepten heb gezien – citroenzuur.
Over citroenzuur gesproken, intussen lees ik hier en daar dat zuren – ook azijn dat ik er soms bij gooi om te ontkalken – en soda je wasmachine zouden kunnen beschadigen. Oeps! Dit ga ik nog eens uitzoeken, want elke paar jaar je wasmachine of onderdelen moeten vervangen is niet bepaald duurzaam! Of goedkoop…
Als het toch lijkt te kunnen en dit waspoeder een succes blijft, wordt dit mijn nieuwe recept:
140 g zeep op basis van olijf- en/of kokosolie
200 g baksoda
200 g soda
Ik kijk ernaar uit om zoveel mogelijk schoonmaak- en verzorgingsproducten de deur uit te doen en alleen een paar simpele mengsels te gebruiken. Maak jij ook je eigen wasmiddel? Heb je daarbij gemerkt wat wel en niet werkt? Of weet je meer over mogelijke schade van soda en zuur aan je wasmachine?
[Update: na enkele maanden lijkt het wasmiddel nog steeds prima te werken, maar er zijn ook altijd nog geen enorme vlekken geweest om te testen. Vanwege de soda en baksoda gebruik ik het wasmiddel echter alleen nog voor witte was, want dit spul lijkt sommige kledingstukken iets te vervagen en dat is natuurlijk zonde. Sommigen gebruiken voor gekleurde was enkele gerapste zeep. Dit heb ik zelf nog niet geprobeerd, maar ben intussen met wasnootjes aan de slag gegaan. Zodra ik er over uit ben wat ik daar van vind, hoor je dat uiteraard.]
wat een fijn artikel weer, met al je overdenkingen en overpeinzingen. Het je al wel eens op de blog ‘A zero waste home’ gekekeken? Ik heb haar boek en zij heeft echt voor bijna álles een recept… Ik weet niet of ze allemaal palmolie en sls vrij zijn, maar het is zeker een kijkje waard voor wat inspiratie 🙂
Hihi, pas maar op, ik ben echt heeel goed in overpeinzen hoor 😉
A zero waste home kende ik nog niet, thanks! Afvalvrij leven heeft niet echt mijn prioriteit, maar is wél een mooie bijkomstigheid van veel zelf maken. Ben benieuwd wat voor nieuws daar te ontdekken is 🙂
Oh Bea Johnson, dat zegt me wel wat!
Ohh wat cool dat je je hier zo in hebt verdiept Linda! Ik heb een blokje Dr. Bronner’s zeep en denk dat ik het ook eens ga proberen.
Moet je doen! Het is echt zo gepiept. Ben benieuwd of het je dan ook bevalt 🙂
Superleuk artikel!!! Als ik zo vrij mag zijn ongevraagd een tip te geven (A) : ik zou geen citroenzuur toevoegen aan het wasmiddel. Het zuur en base zullen elkaar opheffen waardoor je zout water overhoudt. Beter gebruik je azijn als wasverzachter. Azijn kan wel schadelijk zijn voor aluminium onderdelen.
Helemaal eens over de palmolie, maar de palmolie van de. Bronner komt uit dier en natuurvriendelijke teelt 😊
Nogmaals, superleuk artikel!!
Fijn om te horen van de grote inspirator 😉
Ja, tips, graag! Oké, geen citroenzuur dus. Misschien dat mijn vaatwastabletten daardoor ook niet optimaal waren. Een vriend van me zei toen precies hetzelde over zuur en base, maar ik dacht aan ingrediënten van veel schoonmaakmiddelen af te leiden dat daar vaak ook zuren én basen inzitten. Ik snap het niet :’)
Ik zag trouwens dat jij voor vaatwastabletten (hierzo) nog een recept beloofd had, zodra je iets goeds gevonden had. Was je dat vergeten, kan ik het gewoon niet vinden of is het nooit helemaal gelukt? Ik hoop dat alles behalve dat laatste O:)
Azijn gebruik ik soms wel inderdaad. Ik dacht dat je daarmee juist je wasmachine redde van de kalkaanslag, maar het is dus ook schadelijk. Het zal wel om hoeveelheden en frequentie gaan dan. Over soda lees ik hetzelfde, dus ik ga nog even verder op onderzoek uit. Mijn nieuwe A+++ mag echt niet stuk! Ik heb ook nog niet kunnen ontdekken of er aluminium onderdelen in mijn (vaat)wasmachine zitten.
De palmolie van Dr. Bronner is inderdaad anders! Iris(niet) wees me er ook al op. Omdat ik nogal sceptisch ben over duurzame palmolie, ben ik momenteel aan het uitzoeken hoe dat precies zit. Van ecologische duurzaamheid ben ik nog niet echt overtuigd, maar sociaal gezien is het alvast stukken beter. Mensen krijgen fatsoenlijk loon in plaats van dat hun land gestolen wordt. Binnenkort meer daarover!
Moet even iets nuanceren zie ik. Als je soda en citroenzuur of azijn mengt dan gaan ze druk borrelen en op dat specifieke moment zijn ze heel effectief, als ontstopper bijvoorbeeld. Eenmaal uitgeborreld houd je zout water over. Zuren worden ook gebruikt om de pH naar beneden te halen, dus het hangt af van de verhoudingen natuurlijk. Ga je 1:1 werken, dan heffen ze elkaar op (mede afhankelijk van de pH waarde van elk van de ingrediënten natuurlijk). Werk je in andere verhoudingen, dan kan de een worden gebruikt om de ander te corrigeren.
Geloof me, ik heb echt geprobreerd zelf vaatwastabletten te maken, écht 😛 ik durf niet te zeggen hoeveel pogingen ik uiteindelijk heb gedaan, maar laten we het erop houden dat ik niet zomaar heb opgegeven 😉 Helaas zonder succes. Ik denk dat het ook aan de hardheid van ons water ligt, maar misschien waag ik me er een dezer weer eens aan als ik een nieuw recept vind. Mocht ik ooit succes boeken ermee, dan zal ik uiteraard erover schrijven!
Benieuwd naar je bevindingen over Dr. Bronner!
Hmm, ik snap het nog niet helemaal, geloof ik. Als je zuur en base in waspoeder doet, gaat het pas reageren als je er water bij doet toch? Snap ik het goed dat je voor je was dan niet het borrelende effect wil, maar eerst het reinigende effect van de base apart en daarna eventueel het ontkalkende/wasverzachtende van het azijn? Bedoel je dan ook dat die azijn als wasverzachter later pas bij de was gaat (via het bakje ipv rechtstreeks in de trommel)? En de opgeloste schoonmaakmiddelen uit de winkel bevatten die dan relatief weinig zuur, zodat de base niet helemaal opgeheven is en nog zijn werk kan doen? Ik zou het zo graag willen begrijpen :’)
Wat jammer dat die vaatwastabletten nog niet echt gelukt zijn na zoveel pogingen. Ik kon ook maar weinig recepten vinden online en die zien er allemaal bijna hetzelfde uit. Als het je niet meer lukt, snap ik dat dus volkomen!
Dit zou ik ook wel eens willen proberen.
Go for it! Ben benieuwd of het je bevalt 🙂
Ah, deze ga ik opslaan!! En eens proberen. Over 1000 jaar, als ik door mijn enorme voorraad Seepje wasmiddel heen ben… Ik had het eens gekocht en toen óók nog een jaarvoorraad (die voor een tweepersoonshuishouden een tweejaarvoorraad is) gewonnen, dus mijn stash is even voorzien 😉 Maar zo goed om meer zelf je producten te maken. Zo simpel, inderdaad zero waste en ook nog goed voor een sterkere verbinding met alles dat je gebruikt. Echt tof! En leuk en eerlijk geschreven ook!!
Wow, haha, da’s veel! Ik ben ook wel benieuwd naar Seepje. Merk je verschil met gewoon wasmiddel?
Leuk en informatief artikel! Ik maak altijd vloeibaar wasmiddel, maar poeder wil ik ook wel eens proberen. Maar ik zit ook een beetje met dat base en zuur-verhaal. Heb me door deskundige mensen inderdaad laten vertellen dat dat elkaar opheft en dat het dan niet werkt. Dus, vraag ik me af, als ik dan soda in m’n wasmiddel doe en azijn gebruik als wasverzachter, werkt het wasmiddel dan nog wel? En maakt het dan nog uit dat ik de azijn in het wasverzachterbakje doe? (Heb namelijk het idee dat die bakjes niet echt een doel dienen en het er gewoon direct uitstroomt de trommel in – maar correct me if I’m wrong)
Dank je, Wilke! Ik wilde eerst ook vloeibaar wasmiddel maken, maar het artikel van Galina overtuigde me om toch met poeder te beginnen en dat gaat voorlopig goed. Gebruik je dezelfde ingrediënten voor je vloeibare wasmiddel?
Ik zit met dezelfde vragen over zuur en base. Ik denk dat als je azijn in het bakje voor de wasverzachter doet, het later pas bij de was komt en de base dan je was al schoongemaakt heeft. Het lijkt inderdaad meteen de trommel in te stromen, maar misschien wordt het ergens anders nog tegengehouden ofzo. Of ik moet nog even dubbel checken of er niet een of ander schuifje dicht moet 😉 Als het rechtstreeks in de trommel gaat, denk ik dat het inderdaad niet goed meer werkt.
Vloeibaar wasmiddel maak ik op dezelfde manier als jij, met aleppozeep (en soda voor de witte was), en wat etherische olie erbij voor de geur vind ik ook wel lekker. Bij mij wordt het ook nooit echt dik, maar heb wel het idee dat het kleding die niet al te vies is prima schoon krijgt. Voor mijn witte beddengoed is het niet krachtig genoeg! 🙁
Hmm, misschien toch het poeder eens proberen dan 🙂
Die waspoeder klinkt goed! Ik ga binnenkort ook proberen eigen waspoeder te maken en je recept lijkt mij vrij simpel. Ik ben benieuwd! Dankjewel voor deze handige tips 🙂 Liefs, Larissa
Het is inderdaad simpel, het werkt goed, is goedkoop en blijft niet (zoals ander waspoeder soms doet) in je kleding zitten. Ik hoop dat het jou ook zal bevallen!
Ik ben na mijn mislukte poging van vaatwas poeder ook een beetje huiverig om te starten met zelf wasmiddel maken. Daarom ben sinds vorige maand overgestapt op de wasnoten van Seepje. Tot nu toe ben ik hier heel tevreden over. Ik twijfel alleen over de witte was, omdat ik er wel van houdt als dat echt wit is.
Wie weet ga ik dit mengel proberen voor de witte was.
Pingback: Duurzaam Parfumvrij wasmiddel: 7 opties - Vriendelijk Leven