Jouw volgende smartphone: nieuw, tweedehands of refurbished?

Elk jaar de nieuwste hippe smartphone kopen is natuurlijk alles behalve duurzaam, maar wat zijn dan wel duurzame keuzes bij de aankoop van je volgende smartphone? Ik verdiepte me in de impact van smartphones, de verschillen tussen de merken, tweedehands en refurbished telefoons.

Wat als mijn telefoon aan vervanging toe is?

Laatst liet ik hem weer eens vallen. Mijn tweedehands iPhone 4S is inmiddels aardig op leeftijd en heeft wel eens wat kuren, maar ik wil hem liever toch nog niet missen. Gelukkig deed hij het nog! Hij heeft ook al eens een nieuw scherm gekregen en zou er best weer een kunnen gebruiken (zoals de oplettende lezer misschien al eens gespot heeft). Maar wat als hij straks een keer echt niet meer te repareren valt?

Koop ik dan een nieuwe telefoon van de grote merken? Een goedkoop dingetje van een vaag merk? Een eerlijke telefoon? Een tweedehands of misschien wel een refurbished telefoon? En hoe kies ik dan? Laat ik alvast de opties vergelijken nu er nog geen haast mee gemoeid is.

Impact van telefoons

Behalve met vlees eten en vliegreizen maakt een rijke westerling vooral met het kopen van spullen een gigantische impact op het milieu. Grondstoffen komen van over de hele wereld, fabrieken produceren letterlijk en figuurlijk aan de lopende band en onze oceanen zijn bezaaid met duizenden ernstig vervuilende containerschepen die continu al die spullen naar ons toe brengen.

Van al die spullen zijn elektronische apparaten de grootste vervuilers en over het algemeen geldt: hoe ingewikkelder het apparaat hoe vervuilender. Dus als je wel twee keer nadenkt of je wel een nieuwe stoel zal kopen, zou je bij wijze van spreken drie keer na moeten denken over een nieuwe stofzuiger en minstens vier keer over een nieuwe laptop of smartphone. Wat dat betreft kun je dus beter kiezen voor een dumbphone dan voor een smartphone.

Je smartphone zit propvol elektronica. Op de printplaatjes zitten allerlei zeldzame metalen die uit mijnen gewonnen worden. Dat de productie van een smartphone zoveel impact heeft op het milieu komt vooral doordat deze mijnen extreem vervuilend zijn. Hele gebieden worden afgegraven, grondwater wordt vervuild en de lokale bevolking krijgt er vaak meer overlast van dan dat ze van de winst profiteren.

Dat je je lader wel eens in het stopcontact laten zitten, valt hier compleet bij in het niet. Sterker nog, in tegenstelling tot een vrij eenvoudige maar energieslurpende wasmachine valt zelfs het totale energieverbruik van een smartphone in het niet ten opzichte van de impact van de productie.

Het is dus in de eerste plaats van groot belang dat complexe apparaten zoals smartphones en laptops zo lang mogelijk meegaan. Er goed voor zorgen en bij gebreken dus altijd liever repareren of upgraden dan vervangen. Daarnaast zijn er nogal wat verschillen tussen merken in hoe duurzaam en eerlijk hun telefoons geproduceerd worden.

Tweedehands

Een voor de hand liggende optie voor een duurzame telefoon die niet leidt tot de verkoop van nieuwe telefoons is duidelijk het tweedehandsje. Behalve de geringe milieuimpact is het ook nog eens leuk voor je portemonnee.

Een nadeel is wel dat je niet altijd weet of er wel goed voor de telefoon gezorgd is en of hij niet stiekem al kuren vertoont. Zeker bij een online aankoop, is er altijd een kans dat je afgezet of opgelicht wordt. Daarnaast zul je de nieuwste modellen waarschijnlijk niet zomaar kunnen vinden.

Als je een telefoon over wil kopen van iemand kun je er het beste eentje in de buurt zoeken, zodat je kan gaan kijken en testen, voordat je een aankoop doet. Of beter nog, koop een telefoon over van een bekende. Laat het vooral iedereen weten als je er eentje zoekt, want veel mensen hebben er nog wel een ouder modelletje in huis rondslingeren zonder dat ze die actief te koop aanbieden.

Nieuw

Toch liever een telefoon met fabrieksgarantie of de nieuwste snufjes? Kies dan voor een merk dat rekening houdt met materialen, eerlijke lonen, de milieuimpact en de levensduur van de telefoons. Zoek een model uit waarvan je de batterij, geheugenkaart of meer(!) kan vervangen, zodat hij nog langer mee kan gaan. Een gebogen scherm trouwens lijkt me echt een heel slecht idee vanwege het risico op enorme reparatiekosten.

Rankabrand sorteerde de grote smartphone-merken op basis van de gegevens die daarover openbaar gemaakt zijn. Daaruit blijkt dat Apple en HP duurzamere keuzes zijn dan bijvoorbeeld Samsung, Sony, Motorola, Microsoft en LG. HTC en Huawei scoren het allerlaagst vanwege een compleet gebrek aan transparantie en dat is meestal geen goed nieuws voor arbeiders, milieu en klimaat.

De grote winnaar is de relatief nieuwe en kleine FairPhone. Dit merk verdient eigenlijk veel meer dan een alinea, want het Nederlandse bedrijf zet idealisme voorop en dat vind ik fantastisch. Zo houden ze zelf alle lijntjes zo kort mogelijk, zodat ze kunnen voorkomen dat er conflictmaterialen in hun eindproduct terechtkomen en ervoor zorgen dat arbeiders een eerlijk loon krijgen. Bovendien kunnen ze jou tot op de cent nauwkeurig vertellen waar je voor betaalt. Daarnaast is het tweede model Fairphone nu echt helemaal modulair, waardoor je hem in theorie eindeloos kan blijven repareren en upgraden.

Refurbished

Het concept

Refurbished is een beetje tussen nieuw en tweedehands in. Het zijn smartphones die – meestal niet zo lang – gebruikt zijn en terug naar de fabrikant zijn gestuurd, bijvoorbeeld vanwege een technisch mankement of beëindiging van een zakelijk contract. Nadat ze geheel opgeknapt zijn, worden ze opnieuw verkocht met korting én garantie. In tegenstelling tot tweedehands gaat het hier vaak juist wel om de nieuwere modellen.

Dit concept spreekt me wel aan, omdat het klinkt alsof je de afdankertjes van de vroegtijdige sloop redt, terwijl je in principe toch een goed product met garantie krijgt. Het lijkt bijna te mooi om waar te zijn. Misschien is het daarom toch ook weer niet zo verrassend dat de prijzen – voor zover ik gezien heb – niet zo heel veel onderdoen voor nieuwprijzen. En waar er een hoop geld te verdienen valt, word ik een beetje achterdochtig. Hoe werkt het nou eigenlijk precies?

Bedrijven, inkoop en onderdelen

Opvallend is dat het niet de telefoonmerken zelf zijn die hun smartphones opnieuw verkopen. Het zijn geheel nieuwe bedrijfjes die op de refurbishedmarkt gedoken zijn. Zo zijn er onder anderen Leapp, Swoop, Forza, Coolmix, Greenmobile, smart2buy en Rebuy. Ook bij Coolblue, Bol en in combinatie met een Tele2-abonnement kun je refurbished telefoons kopen in samenwerking met 2ND, Renewd en Forza. Deze bedrijven kopen grote partijen telefoons op, vaak uit Azië en Amerika en vaak van grote bedrijven die hun personeel steeds nieuwe versies geven.

Vervolgens wordt het lastiger, want de onderdelen die vervangen moeten worden zijn niet altijd makkelijk te vinden. Die onderdelen worden uit afgeschreven telefoons gehaald en vooral batterijen zijn dan vaak niet origineel meer. Als je online een refurbished telefoon aanschaft, zie je dat de prijs afhankelijk is van de hoeveelheid gebruikerssporen aan de buitenkant, maar je kan niet zien wat er aan de binnenkant zit en in welke mate daar überhaupt aan opgeknapt is.

Kwaliteit

Op het wereldwijde web lopen de ervaringen met refurbished smartphones nogal uiteen. De een heeft voor een leuke prijs een goed toestel gekregen, de ander heeft er meer ellende mee gehad dan het prijsvoordeel waard was. Een kleine steekproef van de Consumentenbond laat zien dat vier van de zes smartphones niet goed functioneerden. Er zullen ongetwijfeld nauwelijks gebruikte toestellen of redelijk gebruikte maar goed opgeknapte toestellen aangeboden worden, maar het risico op een exemplaar met slechte onderdelen lijkt reëel.

Ik hoopte uit te kunnen vinden of de slechte smartphones bij bepaalde bedrijven vandaan zouden komen en andere bedrijven wellicht betere smartphones leveren. De meeste bedrijven lijken echter zowel goede als slechte smartphones te leveren, maar het wordt me niet duidelijk waar je moet zijn voor de beste kans op een goed toestel.

Garantie en klantenservice

De tip om in ieder geval bij een bedrijf te kopen dat garantie biedt, blijkt niet erg waardevol meer. Alle bedrijven bieden een of twee jaar garantie. Probleem opgelost? Nou, niet echt.

Aanspraak maken op de garantie schijnt volgens ervaringsdeskundigen op diverse fora vaak geen pretje te zijn. Zelf betalen voor verzendkosten, slechte communicatie, wederom een slecht product ter vervanging. Die toegezegde garantie blijkt niet erg waardevol als je ermee in een eindeloos getouwtrek belandt en je niet naar tevredenheid geholpen wordt. Ook hierover is het me overigens niet duidelijk geworden bij welke bedrijven je de beste kans maakt op een goede service.

Wat zal het worden?

Mijn oorspronkelijke enthousiasme over refurbished smartphones is voorlopig wel even getemd. Het lijkt me een te groot risico op gedoe voor een klein prijsvoordeel.

De FairPhone spreekt me enorm aan en ik begrijp dat je extra betaalt voor het feit dat hij eerlijk geproduceerd wordt, maar dan nog vind ik hem best wel prijzig. Waar de echte gadgetliefhebbers hem niet goed genoeg vinden, is hij voor mij juist een beetje te high end. Of het wel wat voor jou is, is dus nogal afhankelijk van je eisen en budget.

Zelf wil ik vooral liever een kleiner toestel dat in mijn broekzak past. Een minder duurzame optie dan de FairPhone maar ook niet de allerslechtste keuze zou dan een oudere, kleine iPhone kunnen zijn. Ik ben niet zo merkvast, maar ik heb wel gemerkt dat mijn vorige Samsung veel sneller achteruit ging dan mijn huidige iPhone. Dat in combinatie met de ranking van Rankabrand duwt me momenteel subtiel in de richting van de iPhone.

Het voordeel van mijn voorkeur voor simpelere, kleine smartphones is dat die heel goed tweedehands te vinden zijn. Soms vrijwel ongebruikt wanneer bijvoorbeeld iemand kort na aankoop een luxe werktelefoon heeft gekregen. Ik denk dan ook dat ik mijn kaarten daar eerst op ga inzetten, mocht het zover zijn, want ik word een steeds grotere voorstander van tweedehands. Voor nu sluit ik snel alle tabbladen met webshops en prijsvergelijkers, want van kijken word je hebberig. Mijn oude beestje doet het nog prima genoeg voor wat ik nodig heb en zelfs bij FairPhone zeiden ze ooit: de beste telefoon is de telefoon die je al hebt!

Heb jij ervaring met een tweedehands of refurbished telefoon? Dan ben ik heel benieuwd naar je ervaringen.