Hoe duurzaam douche ik zelf eigenlijk?

Nou kan ik jullie wel doodleuk vertellen hoe je duurzamer kunt douchen, maar bak ik er zelf eigenlijk wel wat van? Ik hield weer eens een lijstje bij en leg mijn douchegedrag onder de loep.

Mijn douche(routine) onder de loep en verdere doelen

Ik dacht dat ik het wel zo’n beetje wist. Als ik duurzamer wilde douchen, moest het vooral veel korter. Maar de afgelopen maanden las ik hier en daar over handdoeken, Tiny Houses, scheren en een slimme douchekop en realiseerde me dat er zoveel meer manieren zijn om duurzamer te douchen. Deze deelde ik onlangs al in het artikel Duurzamer douchen hoeft niet per se supersnel te zijn.

Om erachter te komen hoeveel ik zelf nou eigenlijk douche, zat er maar één ding op: timen! Gedurende een half jaar – oh oeps, zo lang?! – hield ik bij wanneer ik douchte en vooral hoe lang. Met de stopwatch op mijn mobiel en daarna invullen in een notitie. Kleine moeite, grote schat aan zelfinzicht!

Met deze kennis ga ik mijn eigen douchegedrag eens langs alle tips die ik jullie – en stiekem dus ook mezelf – gegeven heb. Waar gaat het goed en waar is ruimte voor verbetering?

Nog even ter vergelijking: in Nederland douchen we gemiddeld 9 minuten per dag en onder andere MilieuCentraal zou graag zien dat we daar 5 minuten per dag van maken. Oftewel van 63 naar 35 minuten per week. Hiermee zou een gemiddeld huishouden jaarlijks zo’n 16.000 liter water en 90-100 m³ gas besparen.

Waterbesparende douchekop

Nou ging ik er altijd vanuit dat ik wel een waterbesparende douchekop had. Zo leek hij er wel uit te zien met van die rubberen puntjes en waterstralen die hol lijken. Maar de douchekop zat al in mijn huurwoning toen ik daar introk, dus heel zeker weten deed ik het ook niet.

Meten is weten! Stopwatch op één minuut en de kraan opendraaien boven een emmer. Voor de gelegenheid gebruikte ik koud water, maar wel met de kraan net zo ver open als anders. En jawel hoor, keurig 7 liter en dus inderdaad een spaarkop. Opgelucht. En meteen maar even de plantjes water gegeven.

Kraan met thermostaat

Een kraan met thermostaat hebben we gelukkig ook. In een huurwoning zou ik een andere kraan waarschijnlijk niet zo snel op eigen kosten vervangen hebben, maar de ervaring leert dat je bij woningbouwcorporaties heel wat los kunt peuteren als je er maar om vraagt.

De begrenzing van de hoeveelheid water blijf ik altijd netjes onder. Net. Met nog minder water denk ik dat ik zo veel moeite krijg om shampoo uit mijn haar te krijgen dat het alleen maar langer duurt, maar voor een korte alleen-maar-even-opfrissen-douche zou ik het best eens kunnen proberen.

Koud(er) douchen

O nee, wat een hel! Brrr. Waarom doen mensen dit voor hun lol?

Oké, echt koud douchen gaat me te ver, maar iets minder heet zou eigenlijk wel mogen. Vroeger douchte ik altijd ‘gewoon warm’, ook omdat mijn eczeem rijkelijk floreert bij te heet en te vaak en te lang, maar de laatste jaren ging de thermostaat stiekem steeds een beetje verder omhoog. Zo lekker! Maar niet echt nodig dus. De komende tijd ga ik er op letten dat ik voortaan in ieder geval onder die begrenzing van 38 graden blijf. Van nog minder warm douchen maak ik een langetermijndoel.

Korter douchen

Ik wéét dat ik het kan. Campingdouches die er na 5 minuten mee ophouden, terwijl je je haren moet wassen, benen moet scheren en de modder van het wadlopen tussen je tenen uit moet schrapen. Keihard haasten en dan nog 2 minuten over hebben om even te chillen. Het kan echt.

Maar op andere plekken ben ik in een ander soort modus. Thuis ben ik liever lui en ik heb vrijwel nooit haast. Lekker de tijd nemen en tot rust komen dus. Ik zal meteen toegeven dat het niet eens zo lang geleden was dat ik met gemak 20 minuten onder de douche stond. Soms wel eens 30.

Die écht lange sessies zijn al wel even verleden tijd, maar heel kort douchen zit er ook nog niet echt in. Ik wil het ook niet graag genoeg, geloof ik. Maar hoe lang douche ik dan eigenlijk? Uit mijn lijstje blijkt dat ik het afgelopen half jaar tussen de 6 en 15 minuten heb gedoucht met een gemiddelde van 9 minuten en 44 seconden.

Best nog lang, vind ik. Mag ik mezelf meteen een beetje indekken door aan te geven dat het een hele minuut duurt, voordat er eindelijk warm water uit de douche komt en ik die ‘koude minuut’ wel meegeklokt maar nauwelijks gebruik van gemaakt heb? Dank u!

Wel zie ik de tijden een heel klein beetje afnemen door de tijd heen. Alleen de laatste weken namen ze niet echt verder af, doordat ik met shampoos en appelazijn aan het experimenteren ging. Hopelijk is dat een investering in de toekomst, want dan hoop ik juist minder vaak mijn haren te hoeven wassen, waardoor douchen ook zeker sneller kan.

De korte douches ontbreken in het lijstje, omdat ik het alleen bij heb gehouden toen het nog niet zo warm was en omdat ik niet sport. Ik ging dus eigenlijk alleen onder de douche als mijn kapsel erom vroeg.

Mijn stopwatch lag tijdens het douchen buiten het gezicht, waardoor hij niet functioneerde als douchewekker. Wel zette ik vaak de radio aan, dus als ik al drie liedjes had gehoord, wist ik dat het tijd was om er een eind aan te breien. Enerzijds vond ik het wel fijn om zo wat meer op de hoogte van de tijd te zijn, maar ik moest wel opletten dat ik me niet enorm liet opjagen. Het was ook weer niet de bedoeling dat ik gestrest onder de douche vandaan kwam.

Die kortdouchecompetitie zou ik hier in huis trouwens best wel eens kunnen invoeren. Dan ga ik echt keihard winnen!

Minder vaak douchen

Dit gaat me beter af. Gemiddeld douchte ik precies twee keer per week. Iets minder vaak dan ik verwacht had, maar op het laatst ging ik zo fanatiek proberen om het wassen van mijn haren steeds verder uit te stellen dat ik dan soms na vijf dagen pas weer douchte.

Stom eigenlijk dat ik het haast gênant vind om te zeggen dat ik dan na vijf dagen ‘pas’ weer douchte, terwijl ik juist wil pleiten voor minder vaak douchen. Het lijkt zo sociaal geaccepteerd geworden te zijn om elke dag te douchen, maar ik doe dat dus gewoon niet. Nergens voor nodig. Mede mogelijk gemaakt door de wasbak, een washandje en mijn deo van aluin.

O ja, had ik al gezegd dat ik de meeste ochtenden lekker lang in bed kan blijven liggen, omdat ik dan niet douche? Een betere reden kun je niet krijgen, toch?

De oplettende lezer heeft het misschien al door. Ik douche gemiddeld dus 19 minuten en 29 seconden per week, oftewel 2 minuten en 48 seconden per dag. Krijg nou wat! Dat is gewoon fors minder dan die 35 minuten per week die MilieuCentraal voorstelt en hiermee verbruik ik slechts ongeveer een derde – een derde!! – van de hoeveelheid gas en water die de meeste mensen verbruiken met douchen.

Van de ene kant ben ik blij verrast dat mijn impact véél kleiner is dan deze langdoucher ooit had durven dromen en dat het dus blijkbaar helemaal niet zo moeilijk hoeft te zijn om je impact te verkleinen. Van de andere kant is het dan wel extra zuur om te constateren dat het dikke uur dat een gemiddelde Nederlander wekelijks onder de douche staat zelfs volgens mijn standaard eigenlijk maar belachelijk onbeschoft is. Enorme ruimte voor verbetering dus!

Misschien is het ook wat voor jou om je niet te richten op het aantal minuten per douchebeurt, maar minuten per week. Na een vraag van Femke op Instagram realiseerde ik me pas dat je via die logica en volgens het voorstel van MilieuCentraal zelfs wekelijks in bad kan (120 liter / 7 liter per minuut (spaarkop) = 17 minuten ‘douchen’) én nog twee keer per week 9 minuten douchen. Of dagelijks 3 minuten of om de dag 6 minuten. Wat een luxe!

Gebruik de wastafel

Meestal kom ik niet veel verder dan mijn oksels wassen, voordat ik er deo op doe. Heel veel meer hoef ik de wasbak geloof ik niet te gebruiken, omdat ik niet zo bang ben dat ik supersmerig ben en mijn dagelijkse douche daarmee moet vervangen.

Als het echt ooit zover komt dat ik nauwelijks nog mijn haar hoef te wassen, zou ik me misschien wat uitgebreider kunnen wassen bij de wasbak in plaats van een tweewekelijkse douche te nemen zonder mijn haar te wassen.

Ik zou zelfs mijn haar in de wasbak kunnen wassen, maar volgens mij gebruik ik dan alsnog net zoveel water als onder de douche, dus dan schiet het niet zoveel op. En het is ook niet bepaald mijn doel om helemaal nooit meer te douchen!

Tandenpoetsen

Yep, schuldig. Alle keren dat ik mijn tanden poetste onder de douche was dat absoluut als excuus om langer onder de douche te kunnen blijven staan. Dat doe ik dus maar niet meer.

Scheren

Mijn benen en oksels epileer ik buiten de douche met een apparaatje. De productie en het gebruik van elektronica kost natuurlijk energie, maar op termijn schijnt dit op te wegen tegen het gasverbruik van scheren onder de douche. Zeker aangezien ik het apparaat nu al heb, blijf ik het zo gebruiken. In combinatie met écht groene stroom, uiteraard.

Vroeger scheerde ik bijna altijd onder de douche en gebruikte ik van die goedkope wegwerpmesjes die in no time bot zijn. Inmiddels heb ik een fatsoenlijker scheermes met vervangbare koppen. Deze gebruik ik voor mijn bikinilijn die ik trouwens dan wel onder de douche scheer, omdat ik dat handig vind met afspoelen. Omdat het een stuk sneller kan dan benen scheren, verkies ik comfort hier nog maar even boven de ambitie om nog minder te douchen.

Op vakantie gebruik ik nog wel eens een wegwerpmesje dat ik nog heb rondslingeren uit vroegere tijden. Dan weet ik snel weer waarom ik die niet meer opnieuw zal kopen. Het huidige betere mesje begint nu na minstens anderhalf jaar eindelijk pas een beetje bot te worden, dus dat is al zeker een betere keuze. Ik twijfel nog of ik het aandurf – en of het wel zoveel zin heeft – om het te vervangen met een echt duurzaam scheermes.

Gebruik minder producten

Ik ga ook niet beweren dat mijn eczeem als sneeuw voor de zon verdwenen is, maar ik heb – vooral minder vette schouders sinds ik geen douchegel meer gebruik.

Het enige product dat ik nog gebruik is shampoo. Dankzij een experimentele fase wisselt het soort shampoo nu steeds en bij heel basische zepen is het nodig om na te spoelen met een azijnoplossing. Dit vind ik niet zo ideaal – ook omdat ik daardoor weer langer douche – en wil uiteindelijk aan één middeltje genoeg hebben om mijn haar schoon te krijgen. Wordt vervolgd!

Conditioner gebruik ik vrijwel nooit. Alleen af en toe een keertje na een week zeewater, wind, snorkelen en strand. De eerstvolgende keer ga ik proberen of de azijnoplossing daar ook geschikt voor is. Na het douchen gebruik ik geen bodylotion, geen make-up, geen crèmepjes, geen reinigers. Alleen deodorant, tandpasta en soms zonnebrandcrème.

Die zonnebrandcrème is nog wel een puntje van aandacht, want die schijnen vaak schadelijke filters te bevatten. Ik ben nog op zoek naar eentje die de beste bescherming biedt voor zowel huid als milieu.

Scrubben zonder plastic

Ik heb nog zo’n suffe douche puff, maar die gebruik ik allang niet meer. Voordat hij boven het afvoerputje uit elkaar brokkelt en de zee verder vervuilt met microplastics, zal ik hem maar eens bij het plasticafval gooien. Nu meteen. Ben zo terug…

…

Natuurlijke sponzen en zelfgemaakte scrubjes hoef ik trouwens ook niet. Het schijnt helemaal niet eens goed te zijn voor je huid om je hoornlaag eraf te schrapen en je staat er meteen weer veel te lang door onder de douche.

Gebruik je handdoek meerdere keren

Het ligt vooral aan de snelheid waarmee de wasmachine zich vult met vuile was wanneer we onze handdoeken wassen. Volgens mij draaien we ongeveer een wasje per week of na twee weken twee wasjes. In ieder geval worden de handdoeken dus wel een paar keer gebruikt, totdat we ze gebruiken om het laatste beetje ruimte in de wasmachine mee te vullen.

Tussen de douchebeurten in hangen we de handdoeken te drogen aan de waslijn, zodat ze niet gaan stinken. Koud wassen met weinig wasmiddel en zonder wasverzachter blijkt voldoende om ze fris en absorberend te houden.

Vang het koude water op

Dit was ik dus niet van plan, schreef ik nog in het vorige artikel. Maar die droogte is misschien toch dichterbij dan ik dacht. Sofie wees me erop dat behalve in Friesland er in Vlaanderen laatst ook een verbod was om drinkwater te gebruiken om de auto mee te wassen en de tuin mee te sproeien.

Misschien voortaan dan toch maar de douchekop tijdens die eerste minuut in de spoelbak van de wc hangen? Met emmers in de kleine badkamer en door het huis lopen, zie ik nog steeds niet zo zitten. Heb jij misschien nog betere ideeën?

Nieuwe badkamer of geld over? Overweeg deze drie dingen

Vooral de zonneboiler lijkt me heel tof voor als ik ooit een eigen dak en geld teveel heb. Maar goed, als een toekomstig huis beter geïsoleerd kan worden, zou ik dat wel voorrang geven, want dat scheelt pas echt veel gasverbruik. Hoewel, zo’n geïsoleerd ligbad lijkt me ook wel wat!

Conclusies

Het valt me eigenlijk reuze mee! Ik moet nog oppassen dat ik niet terugval naar het eindeloze douchen met het idee dat ik me nu alles kan veroorloven omdat ik niet zo vaak douche.

De financiële voordelen zijn alleen (nog) niet erg merkbaar, dus dan moet ik het toch allemaal maar voor het milieu doen. De huid op mijn rug is er wel duidelijk beter van geworden, nu nog een goede shampoo vinden waar mijn hoofdhuid ook gelukkig mee is. Het slinken van het aantal producten in de badkamer is overigens ook fijn voor de gemoedstoestand.

En, ja! Minder vaak douchen is vaker uitslapen!