Vliegvakanties zijn anno 2017 allesbehalve duurzaam. Wat te doen als je erachter komt dat jouw geliefde reisjes niet te verantwoorden blijken? Ik sprak erover met drie groene én reislustige bloggers.
Vliegen is nooit duurzaam
Eerder moest ik tot mijn grote verdriet al concluderen dat een vakantie met het vliegtuig al behoorlijk veel vervuilender is dan een tripje met de auto, trein of bus. Daarna bleek – erger nog – dat een vliegreis eigenlijk helemaal nooit duurzaam kan zijn.
Toegegeven, ik had vurig gehoopt dat we door een vegetarisch of veganistisch dieet, het weinig kopen van nieuwe spullen en kleding, zuinig stoken en nauwelijks autorijden onszelf elk jaar wel een intercontinentaal tripje konden veroorloven. Of elke drie jaar. Of iets minder ver. Maar in ieder geval wel íets. Het liefst iets concreets in aantal kilometers per jaar, zodat ik een keer in de zoveel tijd zonder schuldgevoel op reis kan.
Maar nee. Misschien dat je na drie jaar extreem bewust geleefd te hebben, je net een korte vlucht kunt maken naar een bestemming waar je ook met die auto, trein of bus naartoe kunt. En zeker als je dan toch al zo duurzaam bezig bent, ga je natuurlijk niet vliegen als er een beter alternatief is.
Oftewel, als je écht duurzaam wil leven is vliegen geen optie.
Het dilemma
Niet vliegen?
Simpel, zou je kunnen zeggen. Niet meer vliegen dus. Dit hoor ik van mensen die elk jaar met de auto naar dezelfde camping rijden, van mensen die niet echt van reizen houden, van mensen die niet eens durven te vliegen, van mensen die het liefst thuis blijven en héél sporadisch van mensen – ik ken er welgeteld twee – die niet vliegen omdat het slecht is voor het milieu.
Maar wat als je echt een beetje (verre)reisverslaafd bent? Je een ontembare drang hebt om alsmaar meer van de wereld te willen zien? Te willen leren van andere culturen? En te genieten van exotische gerechten, landschappen en natuur?
Of toch vliegen?
Zodra het over reizen gaat, is duurzaamheid vaak ineens geen onderwerp van gesprek meer. Dat merk ik bij veel mensen in mijn omgeving en zelfs onder bloggers die op andere vlakken juist zo ontzettend duurzaam bezig zijn. Maak gewoon die droomreis! Je hoeft toch niet alles duurzaam te doen? Je kan toch nooit alles goed doen.
Maar twee keer per jaar de wereld over is wel wat anders dan die ene droomreis. En nee, we kunnen niet alles perfect doen, maar als je dan iets door de vingers wil zien, zijn die verre vliegreizen dan wel meteen de allerslechtste keus. Bewust nadenken over je vluchten en dan met een schuldgevoel alsnog gaan, zet ook geen zoden aan de dijk. De atmosfeer heeft bovendien geen boodschap aan jouw persoonlijke ontwikkeling als die intussen volgepompt wordt met CO2.
Groepstherapie
Ergens tussen het gewoon-niet-vliegen-kamp en het gewoon-wel-vliegen-kamp, zocht ik tussen de groene bloggers naar medestanders voor een nog nader te definiëren balans-tussen-reizen-en-duurzaamheid-kamp. Een soort lotgenotencontact voor het groenebloggerswillenverrereizenmakenmaardatisnietzoduurzaamdilemma wat uiteraard vooral een enorm verwend luxeprobleem is.
In een voormalig reisbureau sprak ik Marieke van Bluebell Forest, Sanne van Het grote groene geluk en Amke van Groen is het nieuwe zwart, terwijl we koffietjes en sapjes zónder rietje dronken. Deze dames zijn stuk voor stuk toegewijd groene bloggers die dagelijks met duurzaamheid bezig zijn. Maar de namen van talloze exotische plaatsen die tijdens ons gesprek over de tafel vlogen, verraadden dat het net zo goed een groepje avonturiers betrof.
Ons gesprek ging lekker van de hak op de tak en we lieten ons graag afleiden door anekdotes over (geen) vlees eten (in de jaren negentig) en andere duurzame en niet zo duurzame zaken. Wat betreft ons vliegdilemma bleken we uiteindelijk vooral veel raakvlakken te hebben en elkaars ideeën mooi aan te kunnen vullen.
Waarom vliegen we eigenlijk?
Vliegen is in veel gevallen goedkoper en sneller dan andere vervoersmiddelen. Zeker voor wie geen eigen auto heeft.
Het grappige is dat we geen van allen graag vliegen! Hoewel ik het vroeger als kind een heel avontuur vond en het nog steeds magisch vind dat we überhaupt kunnen vliegen, doe je ons er eigenlijk helemaal geen plezier (meer) mee. Chaotische luchthavens, te weinig beenruimte, droge lucht, misselijkheid, huilende baby’s en dubieuze maaltijden. Liever niet eigenlijk.
De reden om toch te vliegen is vooral het gebrek aan een beter – oftewel goedkoper en sneller – alternatief om op een andere plek te kunnen reizen. Want daar is het ons om te doen, om het reizen.
Waarom reizen we?
We reizen in de eerste plaats vooral voor onszelf en prijzen onszelf zeer gelukkig dat we in de gelegenheid zijn om dit te kunnen doen. We reizen om ervaringen op te doen en onszelf te ontwikkelen. Maar soms ook simpelweg om de koude winter te ontvluchten. Daarnaast is er vaak een sociaal aspect. We reizen om vrienden of familie op te zoeken of om er samen met anderen op uit te trekken. En meestal natuurlijk vanwege een combinatie van al deze redenen.
Hoewel er in Nederland en de rest van Europa genoeg te beleven is, willen we ook de verre reizen niet zomaar opgeven. Zo vertelde Sanne over hoeveel ze geleerd heeft door in heel andere culturen te zijn en heeft dit haar leven echt verrijkt. Dat konden we allemaal wel beamen.
Een reis kan er ook voor zorgen dat je de aarde meer leert waarderen en daar beter voor gaat zorgen, vulde Marieke aan. Hoewel ik daar zelf ook erg in geloof is het tegelijkertijd natuurlijk ook weer paradoxaal, want om de aarde en haar bewoners beter te leren kennen, stappen we steeds weer in dat vervuilende vliegtuig en veranderen we bestemmingen met onze komst.
Anders reizen
Het was al snel duidelijk dat niemand van ons (nog) zo ver is om het maken van verre reizen op te geven. We richtten ons daarom op de dingen die we anders kunnen doen.
Ander soort reis
We kunnen ook wat meer een reis maken van de reis zelf in plaats van zo snel mogelijk van A naar B te gaan, stelde Marieke voor. Amke vulde aan dat je in Europa bij uitstek goed kan roadtrippen. En als je geen auto hebt, kun je met de trein of bus. Ik vind het openbaar vervoer – binnen en buiten Europa – altijd een van de beste manieren om een land en haar inwoners op een zo puur mogelijke manier te zien.
Ook buiten Europa is zo’n reis mogelijk, maar kost wel aanzienlijk meer tijd. Over twee jaar gaat Sanne over land naar Istanboel en vanaf daar op nog nader te bepalen manier verder naar Azië. Al doe je maar een deel van de reis zo, het scheelt toch maar weer mooi een vlucht en levert ongetwijfeld onvergetelijke avonturen op! Met de trein naar China lijkt me trouwens ook heel tof om eens te doen.
Over ander soort reizen gesproken: er zijn mensen die dwars door Afrika fietsen, naar Santiago lopen, naar Amerika zeilen of een roadtrip naar Azië maken. Kan gewoon! Maar minder extreem mag natuurlijk ook.
Bestemming kiezen
Amke stelde voor om selectiever te zijn en te kiezen voor een bestemming die echt iets toevoegt aan je leven. Van die reizen waar je nog vaak aan terugdenkt en veel van opgestoken hebt. Op die manier kunnen we alvast de ‘even snel naar de zon, gewoon omdat het kan’-reisjes schrappen. Twee weken lang cocktails drinken in een afgesloten Mexicaans resort zit er voor ons dan niet meer in.
Sanne vertelde dat ze voortaan wil gaan zoeken naar een bestemming waar ze naartoe kán in plaats van waar ze naartoe wíl. Als je afhankelijk bent van het openbaar vervoer, kun je binnen Europa op zoek gaan naar de plaatsen die op die manier juist wel goed bereikbaar zijn.
Niet meer vliegen binnen Europa
We zijn te veel gewend om direct maar naar vliegtickets te zoeken. Soms is een vlucht wel sneller en goedkoper, maar voor heel veel bestemmingen geldt dat juist weer niet. Door actiever naar andere bestemmingen en andere vervoersmiddelen te kijken, zouden we binnen Europa helemaal niet meer hoeven vliegen. Sanne had zich dit al voorgenomen en daar wil ik me wel bij aansluiten. Misschien brengt het me nog wel op verrassende plekken!
Eén nadeel: even snel city hoppen zit er dan niet meer in. Alhoewel. Ondanks dat Sanne tijdens ons gesprek liet weten dat ze een feestje in Londen waarschijnlijk zou moeten laten schieten, heeft ze inmiddels toch een leuk geprijsd treinretourtje op de kop getikt!
Ander vervoer
Marieke merkte op dat Interrailen best wel duur lijkt, maar dat het eigenlijk best wel meevalt als je het gaat vergelijken met een vlucht inclusief alle bijkomende transfers. Bovendien kun je vanuit de trein meteen al van je reis en het uitzicht genieten en kun je nog wat extra tussenstops maken.
Amke vroeg zich af waarom mensen in de winter massaal met de auto en zelfs speciale wintersporttreinen naar de bergen afreizen, terwijl ze in de zomer voor vergelijkbare afstanden ineens het vliegtuig nemen. We vermoeden dat het enerzijds komt doordat mensen vaak hun eigen uitrusting mee willen nemen op wintersport en dat niet zo makkelijk in het vliegtuig gaat en anderzijds dat veel te goedkope vliegtickets en de sociale status van vliegen ervoor zorgen dat ze in de zomer het vliegtuig nemen. Gekke gewoontes om eens over na te denken.
Minder vluchten
Als we dan toch gaan vliegen naar die ene bestemming die ons leven zeker gaat veranderen, kunnen we nog wel op een aantal dingen letten. Zo gaf Amke aan dat ze wel bereid is om wat meer te betalen voor een rechtstreekse vlucht in plaats van een vlucht met overstap die vaak toch goedkoper zijn. Doordat je dan minder vaak hoeft te stijgen en dalen en eventueel een omweg vermijdt, is dat relatief iets minder schadelijk.
Daarnaast wil Amke binnenlandse vluchten in het exotische land van bestemming voortaan gaan vermijden. Dat is ook wel weer een puntje dat op mijn lijstje gaat. Een vluchtje pakken alsof het een bus is, word je soms veel te makkelijk gemaakt, dus het kan zeker geen kwaad om daar zelf eens over na te gaan denken.
Behalve duurzamer is het ook goedkoper en tijdsefficiënter om tripjes te combineren. Liever één keer naar de andere kant van de wereld voor die bruiloft én een reisje dan dat je dat in twee keer doet.
Duurzame keuzes ter plekke
Al die duurzame dingen die we thuis doen, zijn absoluut geen vrijbrief om te mogen vliegen, maar ze helpen natuurlijk wel degelijk, zei Amke. Ook tijdens de reis kunnen we nog allerlei duurzame keuzes maken. Lees daar meer over in Duurzamer reizen doe je zo.
Het voorkomen van een vliegreis blijft wel het meest essentieel. Je kan blijkbaar nog beter met de auto naar het meest vervuilende hotel in Europa dan naar een ecoresort in Sri Lanka. Maar als je dan toch al naar Sri Lanka gevlogen bent om wat voor reden dan ook, kun je wel weer beter naar dat ecoresort dan naar een ander luxe hotel of resort.
Compenseren
Hoewel het volgens Amke slechts een doekje voor het bloeden is, vind ze dat toch geen reden om het niet te doen. Ook Sanne wil voortaan sowieso altijd haar vluchten gaan compenseren. Ik heb dat eerder ook al gedaan voor alle vluchten die ik ooit gemaakt heb. Omdat ik die vluchten achteraf niet meer ongedaan kan maken, vond ik dit het beste wat ik er nog van kon maken.
Het was Marieke opgevallen dat compenseren best wel goedkoop is. Waarschijnlijk komt dat doordat je het vliegtuig met zoveel mensen deelt dat je zelf slechts een klein deel voor je rekening hoeft te nemen. Juist vanwege die lage kosten is het wel jammer dat compenseren nog niet net zo normaal is als het vliegen zelf.
Waarom is het zo lastig om minder te reizen?
Hoewel we allemaal best wel wat aanpassingen willen doen, blijft echt minder reizen een gevoelig onderwerp. Waarom kunnen we wel alle vier prima zonder vlees en zo slecht zonder onze tripjes?
We geloven sterk in de kracht van de individu en onze rol op de markt. Dat het vliegtuig ook wel zonder ons zou gaan, vinden we grote onzin. Verminderde vraag zal zeker leiden tot verminderd aanbod. Net zoals vergrote vraag naar vleesvervangers zichtbaar heeft geleid tot een sterke toename in het aanbod daarvan.
Misschien komt het doordat het effect van vleesvervangers heel zichtbaar is, terwijl de luchtvaartindustrie alleen nog maar groeit. Daarnaast willen we inmiddels helemaal geen vlees meer eten, terwijl niet vliegen meer voelt als iets wat we niet meer mogen.
Dankzij mijn reizen heb ik voor mijn gevoel al een heel aardig beeld kunnen ontwikkelen van diverse culturen, de aarde en mezelf. Wordt het misschien eens tijd om genoegen te nemen met wat we al beleefd hebben? Het niet meer zoveel te willen? Sanne was het daar niet mee eens. Voor elke plaats die ze bezocht heeft, komen er weer drie bij op haar verlanglijstje. Reizen is nooit klaar.
Dat is voor iedereen herkenbaar, maar ik vind dat ik daar best wel wat kritischer naar mag kijken. Die mooie verre reizen neem ik zo makkelijk voor lief. De balans kan wel wat verder terug richting Europese reizen.
Wat we nog nodig hebben om minder vervuilend te gaan reizen
Frustraties over de luchtvaartindustrie
We hebben het gevoel soms haast het vliegtuig in geduwd te worden. Mensen zoeken meestal toch naar de goedkope opties en dan is het onbegrijpelijk dat een vlucht vaak veel goedkoper is dan bijvoorbeeld de trein.
Hoe dat kan? De luchtvaartindustrie wordt gesubsidieerd. Kerosine is niet alleen vrij van accijns, maar ook van belasting. Ook vliegtickets zijn vrij van belasting en er wordt nog altijd geen CO2-prijs in rekening gebracht. De spoorwegen betalen daarentegen wel belasting over de stroom die ze gebruiken en de kaartjes die ze verkopen.
Als consument hebben we hier nauwelijks invloed op. We kunnen alleen naar de stembus en ervoor kiezen om niet te vliegen. De politiek waar we afhankelijk van zijn, wordt aan de andere kant juist weer beïnvloed door een sterke lobby van de luchtvaartindustrie en oliemaatschappijen.
Bovendien lijkt het erop dat de overheid onze luchtvaartindustrie van zo’n groot (economisch) belang vindt, dat het milieu daarvoor geofferd mag worden. Zeker als je als eerste land de subsidies gaat omzetten in belasting en accijnzen, zal dat grote economische schade opleveren. Dat dit dus eigenlijk alleen globaal geregeld kan worden, geeft ons weinig hoop op verbetering.
Alternatieven voor vliegen in de toekomst
Duurzamer reizen gaat vaak over vliegtuigen op biobrandstof, merkte Marieke op, terwijl we naar heel ander soort alternatieven kunnen zoeken in plaats van ons blindstaren op die vliegtuigen. Die focus op biobrandstof geeft waarschijnlijk precies weer hoe machtig die luchtvaartindustrie is. En daarnaast is het een oplossing die technisch al het meest ontwikkeld is.
Niet zo stiekem hopen we eigenlijk vooral dat er snel betere alternatieven komen. Marieke zei treffend dat we – in plaats van vliegen – gewoon met zo min mogelijk impact van A naar B willen komen. Kom maar op met die hyperloop en hogesnelheidstreinen!
Conclusie
Hoewel de dames in eerste instantie nogal stil vielen toen ik vroeg of iemand wel eens bedacht had wat een acceptabele hoeveelheid vliegkilometers per jaar zou kunnen zijn in een compromis tussen duurzaamheid en reislust, hebben we samen tijdens ons gesprek toch een aantal voorstellen gedaan om – niet zo specifiek in kilometers, maar alsnog behoorlijk concreet – minder te vliegen.
Samenvattend zijn de mogelijkheden die we hebben verzonnen:
1. Vaker kiezen voor een reis binnen Europa in plaats van daarbuiten
2. Niet vliegen binnen Europa en je bestemming uitzoeken op wat bereisbaar is
3. Buiten Europa alleen naar kritisch geselecteerde bestemmingen die iets toevoegen
4. Combineren van redenen/bestemmingen in één reis
5. Rechtstreeks vliegen
6. Geen binnenlandse/regionale vluchten
7. Altijd compenseren
8. Thuis en op reis ook andere duurzame keuzes maken
De bovenstaande mogelijkheden zijn volgens mij voor veel mensen heel goed haalbaar. Zo kun je je impact aanzienlijk verkleinen zonder dat je het reizen helemaal hoeft op te geven. Ik neem me in ieder geval bij dezen voor om ze de komende jaren allemaal actief mee te nemen in mijn keuzes!
Precies wat ik met mezelf heb afgesproken! Leuk artikel en herkenbaar om terug te lezen 🙂
Oh wat goed van je! Ik had een paar van die punten wel ergens door mijn hoofd dwarrelen, maar had dit gesprek echt nodig om alles eens op een rijtje te zetten en aan te vullen met de inzichten van de dames 🙂
Ik hoop echt dat dit mensen aan het denken zet over “even een weekendje Barcelona, omdat het kan” of “kijken waar ik in November het goedkoopst naartoe kan vliegen zonder dat het me interesseert waarheen”.
Wat is het een leuk artikel geworden! Het blijft een interessant vraagstuk…
Ja, hè? Twee dingen die we zo belangrijk vinden die zo ontzettend met elkaar conflicteren. Ik ben heel benieuwd hoe we hier over een jaar tegenaan kijken.
Nog bedankt voor je bijdrage en gezelligheid! 🙂
Ik ben geen wereldreiziger en daar ben ik blij om. Ik wil eerst Europa ontdekken (zonder vliegtuig) voor ik naar een ander continent ga. Van mij mogen ze die subsidies afschaffen, ik vind het schandalig dat een vliegtuigreis daardoor goedkoper is dan een treinreis. De mensen leren wat vliegen echt kost, zou de meeste consumenten al veel bewuster maken, denk ik …
Dat ben ik helemaal met je eens! Ook als wel-wereldreiziger vind ik het schandalig dat een treinkaartje vaak veel duurder is dan een vlucht. Die subsidies voor vliegen en belasting voor treinen moeten ze precies omgooien. Het zal er niet iedereen van weerhouden om dan nog te vliegen, maar dan gaan mensen in ieder geval niet meer alleen maar omdat het lekker goedkoop is.
Wauw, Linda, wat een prachtig stuk! Niet alleen een meeting en 2 foto’s van hippe sapjes en taart, maar échte gesprekken, stellingen en, misschien nog wel het belangrijkst: voorgestelde oplossingen.
Ik herken me ontzettend in de dilemma’s (al ben ik al 10 jaar niet buiten ons continent geweest) en vind het heel belangrijk dat we het hierover blijven hebben. Mensen die minder duurzaam leven of net beginnen met aandacht voor milieu lijken soms wel systematisch blind voor de enorme impact van vliegen. Echt, ik hoor er nóóit iemand over, en daar kan ik me soms best over opwinden. Het voelt dan haast alsof ik alle problemen alleen moet overdenken en oplossen. Misschien herken je dat wel 😉
Ik denk dan ook echt dat het helpt het af en toe in gesprek te noemen. Zo hoorde deze week dat over een vlucht binnen Europa maken, alleen maar om een artiest te zien. Onvoorstelbaar, maar durfde ik dat te zeggen? Ja, uiteindelijk wel, al verdween mijn opmerking in gesprek snel naar de achtergrond. Dat wil ik niet. Dat ga ik niet meer doen.
Volgend jaar ga ik, voor het eerst in lange tijd dus, één reis maken buiten ons werelddeel. Ik ga er de tijd voor nemen en ben van plan alle maanden tot de reis extreem duurzaam te leven, op zo’n manier die ik eigenlijk teveel werk vind/vond. Misschien compenseert dat mijn schuldgevoel wat. Ook heb ik al gekozen voor de directe vlucht, zelfs al was dat €250 duurder. Kleine beetjes…
Aanvulling: het stukje over het gesprek over een vlucht voor een artiest maken is misschien wat onduidelijk. Zulke vluchten wil ik niet maken, wilde ik maar zeggen. Ik wil echt alleen (lang) reizen.
Dank voor je compliment en uitgebreide reactie!
Precies omdat er niet echt over gesproken wordt, zocht ik mensen die het er wél serieus over wilde hebben. Het is inderdaad een enorme blinde vlek. Ik snap je frustratie heel goed, maar was echt niet lang geleden precies zo iemand die twee keer per jaar de wereld over vloog omdat dat zo tof was. Het effect heb ik gewoon totaal onderschat! Daarom heb ik nog wel hoop dat het helpt als we er over blijven praten.
Wel jammer als je erover wil beginnen en het komt niet echt aan. Misschien dat het toch net bij iemand een zaadje plant, want ik herken van mezelf ook dat de gevolgen van vlees eten ook slechts vrij geleidelijk tot me doordrongen. Ik vind het sowieso lastig om mensen op hun vlieggedrag aan te spreken, omdat ik zelf niet bepaald (understatement!) een schoolvoorbeeld ben. Maar hmm, de opmerking van een vriendin die laatst zei dat ze gewoon ging kijken of ze ergens naartoe goedkope tickets kon vinden, blijft nog wel even door mijn hoofd spoken. Even snel op en neer voor een concertje is wel echt waanzin zeg. Op de radio gaven ze ook kaartjes weg voor Bruno Mars in New York, maar ook MSc geeft een reis weg naar de Malediven (die door het vliegen onder de zeespiegel verdwijnen) en Weleda geeft een reis rond de wereld weg. Zucht.
Jammer dat ik er niet bij kon zijn! Goede voorstellen :). Ik wil daarbij toevoegen: ga 1x langer weg ipv heel vaak. Zelf wil ik ook steeds meer bewegen naar langere periodes in plaats van lange weekenden en kortere tripjes. Wat mij uit het vliegtuig zou helpen is: treinkaartjes goedkoper maken. En makkelijk maken om een treinticket naar bv Sevilla te vinden.
Belachelijk vind ik het dat de luchtvaart zoveel subsidies en voordeelregelingen heeft, terwijl de trein (in NL tenminste) vanaf 2017/2018 co2 neutraal rijdt. Maar zolang we een regering hebben die uberhaupt geen maatregelen willen nemen tegen stalbranden ben ik niet zo hoopvol.
Vonden wij ook heel jammer, Danique! Lijkt me nog veel lastiger als het naast je passie ook nog eens je werk is. Een langere reis maken helpt alleen als je dan ook inderdaad dan ook minder vaak gaat, maar als je maar lang genoeg gaat lukt dat vanzelf, haha. Dan kun je ter plekke over land naar verschillende landen/streken hoppen. Ben ik sowieso groot voorstander van 🙂
Verder helemaal eens over de omgekeerde wereld wat treinkaartjes en vliegtickets betreft. Heel frustrerend dat we afhankelijk zijn van een overheid die zo sterk beïnvloed wordt door de fossiele industrie.
Wil sowieso uiteindelijk in Spanje (of in ieder geval zuid-Europa) gaan wonen. En dan blijf ik gewoon in dat land. Dan ga ik af en toe (met de trein) naar Nederland ;-). Maar voor nu: het liefst zou ik 4 tot 6 maanden op een plek zitten en alles met openbaar vervoer/fiets/lopend willen verkennen. Wanneer je de tijd en financiële mogelijkheden hebt, kun je dat ook doen. Maar dat hebben maar weinig mensen (ik ook niet hoor ;-)). Merk wel, die korte citytrips hoeven niet meer zo van mij. Veel gedoe, drukte en uitlaatgassen. Dus slowtravel en maar 1x per jaar lang weg, dat zou voor mij een goede tussenoplossing zijn. 🙂
Misschien moet je je toekomstige woonadres dan maar uitzoeken op bereikbaarheid met de trein, haha.
Zelf heb ik achterlijk veel vakantiedagen, maar mijn vriend een stuk minder en hij wil ook nooit echt lang weg. Voordeel is dat hij ook niet zo nodig vér weg hoeft, waardoor hij me meteen een spiegel voorhoudt over mijn decadente vakantiegedrag. Van de andere kant word ik wel écht hyperblij nu ons al geplande reisje in zicht komt. Het is niet zo dat ik alleen maar wil reizen, omdat het cool is ofzo. Zo’n lange reis over land lijkt me oprecht fantastisch, maar denk inderdaad hetzelfde over die citytrips.
Jouw tussenoplossing was misschien wat ik uit het gesprek verwachtte te halen. Een soort limiet voor jezelf opstellen. Misschien voeg ik die ‘max. 1x per jaar vliegen’ voor mezelf wel toe aan ons lijstje 😉
Wat een goed artikel! Je eerdere artikelen over de impact van vliegen vond ik behoorlijk confronterend, zeker met een geliefde die aan de andere kant van de wereld woont. 😉 Maar ik vind het knap hoe eerlijk jullie het spanningsveld tussen duurzaam leven en reizen benoemen en zoeken naar mogelijkheden die er wel zijn! Naar Londen kun je inderdaad heel goed met de trein; je betaalt heus niet heel veel meer dan voor het vliegtuig en het is een prettige manier van reizen. Ik wil niet meer anders! Voor een trip naar Portugal heb ik toch vliegtickets gekocht omdat ik met de trein te tijdrovend vond. Als iemand hier tips heeft voor een alternatieve manier, hoor ik ze graag! (voor de volgende keer dan, want voor mij is het nu te laat…)
Sorry! 😉 Als vliegen de enige manier is om (zonder drie maanden met een containerschip mee te liften) geliefden te zien, vind ik dat wel de allerbeste reden om het toch te doen. Dat is voor mij ook absoluut een reden waarom ik niet kan en wil zeggen dat ik nooit meer ga vliegen. Alleen dat decadente vakantiegedrag mag wel enigszins op de schop. En inderdaad, het gaat er ook om dat we allemaal wat actiever op zoek gaan naar alternatieven, want die zijn vaak helemaal zo gek nog niet. Voor lastiger bereikbare bestemmingen geldt eigenlijk dat je óf meer tijd vrijmaakt voor de reis óf een andere bestemming zoekt. Ik heb trouwens ook wel eens de heen- of terugweg gevlogen en de andere kant op via land gedaan. Scheelt toch iets!
Mooi artikel. Bekend dilemma. We vliegen weinig maar wil ooit nog een keer terug naar vrienden in Ghana, waar we in 2011 verbleven.
Wachten nu totdat de kinderen groot genoeg zijn om zich de reis echt te herinneren.
In de reacties wordt ook gesproken over hoe anderen bewust te maken van of aan te spreken op hun vlieggedrag. Hoe doe je dat vriendelijk, zonder als vervelende vakantiepret bederver te worden gezien. Als jullie daar tips voor hebben, graag.
Wel een slim idee dat als je dan toch nog eens terug wil gaan om dan te wachten tot een beter moment (voor je kinderen althans). Ik durf nooit zo goed terug naar eenzelfde plek, want het wordt vast nooit meer zo speciaal als die eerste keer. Maar dat is natuurlijk anders als je er vrienden hebt.
Vlieggedrag bespreken blijf ik nog best lastig vinden. Met mijn vliegverleden heb ik niet veel recht van spreken en je wil mensen eigenlijk sowieso niet vertellen wat ze wel en niet zouden moeten doen. Ik probeer in mijn blogs in ieder geval duidelijk te maken hoe schadelijk vliegen is, dat ik het zelf niet meer wil (voor familiebezoek uitgezonderd) en welke alternatieven er zijn. Inmiddels heb ik me voorgenomen om voorlopig helemaal niet meer te vliegen, want ik kon voor elk jaar wel een fanatisch mooi excuus verzinnen waarom het een bijzondere reis zou worden.
In gesprekken over vakanties vertel ik alleen dat ik met de trein op vakantie ga. Dan snappen mensen meestal wel waarom of het wekt nieuwsgierigheid. Ik heb wel het idee dat dat mensen aan het denken zet door simpelweg te vertellen dat ik liever niet meer vlieg. Dat anderen dan wel vliegen begrijp ik wel. Bijzondere reizen vind ik nog steeds heel tof voor ze, maar ik merk dat ik niet zo enthousiast meer reageer als iemand een weekendje gaat shoppen in New York dan ik voorheen zou hebben gereageerd :’)