Anders reizen: alternatief vakantievervoer

Surf jij meteen naar Skyscanner of Cheaptickets als je op vakantie wil? Wacht, stop. Er zijn meer en leukere alternatieven dan je doorhebt.

Ben je al aan het dromen van je volgende vakantie? Bedenk dan dat de keuze voor het vervoermiddel voor het grootste deel bepaalt in hoeverre je reis duurzaam zal zijn. Je kan nog zo je best doen met het beperken van je afval, een eco-resort opzoeken en vegetarisch eten op je bestemming, maar als je er met het vliegtuig naartoe gaat heeft dat vaak een grotere impact dan al die andere dingen bij elkaar.

Ik rekende eerder al eens uit hoeveel CO₂-uitstoot je veroorzaakt als je met een vliegtuig, auto, trein of bus naar verschillende bestemmingen gaat. Het vliegtuig komt overduidelijk als slechtste uit de bus en er lijkt geen hoop op een snelle verduurzaming van de luchtvaartindustrie, waardoor vliegen eigenlijk nooit duurzaam kan zijn.

Gelukkig zijn er genoeg alternatieven en waarschijnlijk zijn er meer en leukere dan waar je normaal gesproken aan denkt.

Trein

De trein wordt de laatste tijd het meest genoemd in de media als dé vervanger van het vliegtuig en wordt dan ook steeds vaker geboekt als duurzaam alternatief. Het is met afstand mijn favoriete vervoermiddel en is misschien nog wel iets duurzamer dan de bus, want in veel landen rijden ze op groene stroom.

Voor- en nadelen

De trein is ontzettend comfortabel. Je hebt beenruimte, kan rondlopen, kan eten halen wanneer je wil, spelletjes spelen, je bagage bij de hand houden en zo voorts en zo verder. Ik heb zelfs een heel blog gewijd aan de voordelen van de trein als vakantievervoer.

Een hardnekkig vooroordeel is dat de trein zo duur is. Vaak is het inderdaad iets duurder en soms ontzettend duur, maar soms ben je juist goedkoper uit dan met het vliegtuig. Dan moet je wel zo snel mogelijk boeken zodra de tickets beschikbaar komen en het helpt – net zoals bij vliegtickets – als je flexibel bent in je reisdagen.

Daarnaast zou de trein veel meer tijd kosten dan een vlucht. Vergeet echter niet dat je met de trein rechtstreeks van stadscentrum naar stadscentrum reist en je meestal dus geen extra transfers of inchecktijd nodig hebt. Dat scheelt zowel tijd als geld, waardoor het verschil met vliegen vaak veel kleiner is dan je denkt.

Vooral het boeken van treintickets, het vinden van de laagste prijzen en een gebrek aan goede verbindingen op sommige trajecten zijn de voornaamste nadelen van het reizen met de trein.

Informatie en boeken

Het plannen en boeken van een treinreis is dus niet altijd even makkelijk, maar je hoeft niet alles zelf uit te vogelen. Ik schreef eerder al blogs over websites met praktische informatie voor treinreizigers en vergeleek aan aantal reisplanners waarmee je tickets kunt boeken.

Vergeet trouwens niet dat er ondanks een gebrek aan nachttreinen vanuit Nederland nog steeds een hoop andere nachttreinen door ons continentje rijden waar we gebruik van kunnen maken en dat je met een Interrailpas soms een stuk goedkoper uit kan zijn dan met losse kaartjes.

Bus

Busreizen doen me denken aan mijn jongere jaren toen we met de bus op vakantie en op uitwisseling gingen. De bus is in feite een soort enorme auto en doordat je milieubelasting met alle inzittenden deelt, is deze fors lager dan voor een auto, laat staan vliegtuig. En hij wint rap aan populariteit.

Voor- en nadelen

Lange busreizen zijn niet altijd even goedkoop, maar als je op zoek bent naar de allerlaagste spotprijsjes moet je absoluut hier zijn – zeker als je flexibel bent qua tijd of bestemming. Je kan tot redelijk kort voor je reis nog goede prijzen vinden. De bus vertrekt vanuit de meeste grote steden en veel toeristische bestemmingen. Als je met een grotere groep reist is de bus gezellig en als je ‘s nachts reist bespaar je op een overnachting, terwijl je naar een andere locatie reist.

De bus is vaak wel een stuk langzamer dan de auto en voor pauzes en de temperatuur in de bus ben je afhankelijk van de chauffeur. Net als in de auto zit je de hele rit vast in je stoel en is niet iedereen in staat om onderweg te lezen of fatsoenlijk te slapen.

Mogelijkheden

De laatste jaren verschijnt hij steeds vaker op onze wegen: de Flixbus. Deze groene rakkers brengen je voor heel redelijke prijzen naar een grote selectie van Europese steden, toeristische trekpleisters, stranden en festivals. Ook Eurolines en Ouibus verzorgen langeafstandsbussen tussen Nederland en de rest van Europa. Zoek naar de beste verbindingen en prijzen via GoEuro. Let wel goed op de reistijd en verbindingen, want er zitten nogal eens wat omwegen of lange overstappen tussen.

Bij diverse reisbureaus kun je ook een complete reis met busvervoer boeken. Het voordeel is dat je dan onderweg alvast kennis kan maken met je reisgenoten, je tot aan je accommodatie gebracht wordt en soms ook ter plekke vervoer hebt afhankelijk van de inbegrepen activiteiten.

Hieronder volgt de allerbeste foto van een bus die ik kon vinden, maar zo oncomfortabel is het meestal nou ook weer niet!

Auto

De auto staat niet bepaald bekend als meest milieuvriendelijke vervoermiddel. In vergelijking met de trein en bus is dat meestal ook terecht, maar als je hiermee een vlucht kan vervangen, is het vrijwel altijd een duurzamere keuze.

Voor- en nadelen

Reizen met de auto heeft veel voordelen. Zo kun je van deur tot deur reizen, ook als de bestemming heel afgelegen is. Je kan vertrekken wanneer je wil, zoveel meenemen als je wil, zo vaak of weinig stoppen als je wil en zelf de route bepalen. Je reist alleen, met je vrienden, met een lifter of met de hele familie in je eigen coconnetje.

Tegenover zoveel flexibiliteit staan uiteraard ook wat nadelen. Zo moet je in de eerste plaats een auto bezitten of huren wat meestal niet erg goedkoop is. Je moet tijdig tanken en onderhoud plegen en kan te maken krijgen met pechgevallen, ongelukken en files. Je zit letterlijk en figuurlijk gebonden aan je stoel. Eh, lezen lukt mij niet in de auto. Wagenziekte, anyone? Voor plas- en eetpauzes ben je afhankelijk van voorzieningen langs de weg. Uiteraard moet er altijd tenminste één iemand wakker en alert blijven.

Duurzamer auto rijden

Als je duurzamer met de auto wil reizen, heeft vooral zin om minder ver en met meerdere personen te reizen. Op beide manieren neem je per persoon minder reiskilometers voor je rekening en daarmee minder uitstoot van CO₂ en fijnstof, minder geluidsoverlast en minder bandenslijtage.

Een manier om een auto met meerdere mensen te delen, is bijvoorbeeld door een rit te zoeken of je auto aan te bieden via BlaBlaCar.nl. Met deze website kun je eenvoudig carpoolen met onbekenden. Voor ritten vanuit en voornamelijk binnen België kun je terecht bij Eurostop. Of je gaat natuurlijk gewoon ouderwets langs de weg staan met je duim in de lucht.

Als je een nieuwe auto koopt of er eentje huurt, kun je uiteraard het best een zuinige kiezen. Klein, elektrisch en/of tweedehands – tenminste van na 2005 – zijn de meest duurzame keuzes. Of huur voor je vakantie juist een groter autobusje waar je al je vrienden in kunt proppen. Vet leuk voor een road trip!

Een elektrische auto huur je bij gespecialiseerde verhuurbedrijven zoals EV-Center of EC-rent, maar ook steeds vaker bij je plaatselijke autoverhuurbedrijf of op je vakantiebestemming nadat je daar bijvoorbeeld met de bus of trein bent beland.

Tenslotte kun je nog behoorlijk wat brandstof of energie besparen door onder andere je banden op spanning te houden, niet te hard te rijden en slim omgaan met de airco. Dat geldt uiteraard net zo goed voor je dagelijkse autoritjes als voor je vakantie.

Boot

Ah, de boot! Zie je in gedachten de blauwe wateren al schitteren in de zon? Helaas zijn niet alle boten even romantisch. Een luxe cruiseschip is vaak zelfs nog vervuilender dan een vliegtuig vanwege alle luxe aan boord. Een ferry met veel auto’s erop scoort ook maar matig, vanwege de beperkte hoeveelheid passagiers en de vieze brandstof. Als voetpassagier of op een voetveer neem je echter zo weinig ruimte en gewicht in dat de impact van je reis ineens vergelijkbaar wordt met die van een bus of trein. Meeliften op een vrachtschip is een klasse apart, want in dat geval deel je de impact niet met mede-passagiers maar met spullen. Tenslotte is zeilen zo groen als je het krijgen kunt. Let dus goed op met welke boot je wel en niet op reis gaat en over welke afstand.

Je hele vakantie op een luxe schip doorbrengen, is dus niet zo duurzaam. Een matige ferry, ook met auto, kan echter nog best een goede optie zijn als je daar een vliegreis mee kunt voorkomen. Zéker als je het overige deel van je reis met een bus, trein of auto aflegt in plaats van het hele eind te vliegen. Denk bijvoorbeeld aan een vlucht van Amsterdam naar Oslo versus een de trein, bus of volgepropte auto van Amsterdam naar Noord-Denemarken en alleen het laatste stukje met de boot. Via Ferrylines boek je álle ferry’s ter wereld, dus dat is wel zo makkelijk.

De echte – maar tevens ook behoorlijk welgestelde – avonturier kan overwegen om een lift te zoeken op een vrachtschip. Deze kun je vinden via onder andere Freighter cruises, Cargo Ship Voyages, Freighter Expeditions en Hamburg Süd. Over zijn reis met die laatste organisatie schreef Fabian een blog op Eco-reizen.

Eveneens prijzig maar zeer duurzaam en o zo romantisch is om te gaan zeilen. Dit kan bij uitstek héél goed in eigen land, bijvoorbeeld op de Friese meren of de Waddenzee. Zo kun je allerlei verschillende locaties aandoen, terwijl je – als je het leuk vind – in de touwen kan gaan hangen, terwijl je alsnog enorm tot rust komt. Friesland barst van de zeilbootverhuurbedrijven waar je allerlei maten boten kunt huren, met of zonder bemanning. Kijk bijvoorbeeld bij Friesland zeilen of Zonnewind.

Ook voor de langere afstanden kun je denken aan de zeilboot. Zeilende veerdiensten zijn nog in opbouw, dus hou ze in de gaten als je dit interessant vind. Zo werkt Fair Ferry aan een verbinding tussen Rotterdam en Londen en wil Voyage Vert op de lange termijn een eigen vloot om passagiers de hele wereld mee over te vervoeren.

Voor nu kun je beter zoeken naar zeilboten die open staan voor lifters of personeel zoals Tres Hombres, Sailing taxi of de boten die aangeboden worden op Find a crew of – in de toekomst – op SailScanner. Oceanpreneur Suzanne vertelt je waar je aan moet denken als je wil zeilboot-liften.

Op eigen kracht

Het is niet voor iedereen weggelegd om je hele reis op eigen kracht af te leggen, maar als je pas echt van een actief avontuur en liefst ook van de natuur houdt, is het zeker het overwegen waard. Je vakantie begint al zodra je de deur achter je dicht slaat. Als je daarbij kampeert is het is misschien zelfs wel duurzamer dan thuisblijven.

Met de fiets kun je je nog aardig snel voortbewegen, meerdere soorten landschappen doorkruisen en redelijk veel bagage meenemen. Voor tips, ervaringen en georganiseerde reizen kun je uitgebreid terecht op het wereldwijde web. Een beetje valsspelen mag natuurlijk ook: huur een elektrische fiets of laat je bagage vervoeren. Dit laatste maakt het wel wat minder duurzaam, maar dat is alweer minder erg als je onderdeel bent van een groep en er maar één auto hoeft te rijden voor vele tassen. Je fiets kan trouwens ook mee met de trein of een FlixBus.

Lopend ben je een stuk minder snel en merk je het meteen wanneer je te zwaar hebt ingepakt. Daarentegen kun je juist de allermooiste en ruigste paadjes bewandelen. Georganiseerde reizen beginnen vaak met een trein- of busreis, maar je kan natuurlijk ook gewoon vanuit huis beginnen.

Andere manieren om jezelf op eigen kracht voort te bewegen terwijl de reis zelf al je bestemming is, zijn bijvoorbeeld kajakken, skaten, steppen, surfen of misschien zelfs wel op de ski’s. Enige ervaring is hierbij waarschijnlijk wel zo verstandig, maar als het je dan lukt heb je wel een unieke ervaring beleefd.

Combineren kun je leren

Waarom kiezen voor één vervoermiddel als er zoveel leuks te beleven is? Laten we er vooral lekker op los combineren. Met de boot het kanaal over, met de bus door naar Schotland en daar een wandel- of kayaktocht maken? Ik zou het doen. Of met de trein naar Italië, met de boot naar Sardinië en daar een (elektrische) auto huren? Lijkt me tof!

Ga jij de volgende vakantie ook je best doen om te kijken naar andere vervoermiddelen dan het vliegtuig? Zonder meteen te beloven dat je nóóit meer gaat vliegen – mag wel natuurlijk – kun je helpen om andere mensen hierover aan het denken te zetten door de belofte op ikreisanders.nl te tekenen.

Tips om duurzamer te reizen op het gebied van onder andere accommodatie, activiteiten en eten, lees je in Duurzamer reizen doe je zo.